نقشه مغزی (QEEG)

نقشه مغزی (QEEG) چیست؟ انواع نقشه مغزی (QEEG) چه می باشد؟ آیا نقشه مغزی همان نوار مغزی است؟ آیا QEEG عوارض دارد؟

از نقشه مغزی (QEEG) به چه منظوری استفاده می شود؟ با توجه به اینکه بیمارستان دل آرام در زمینه ارائه خدمات درمانی روان پزشکی فعالیت دارد، به بررسی QEEG از زوایای مختلف می پردازیم تا اطلاعات شما همطونان عزیز در رابطه با این متد درمانی افزایش یابد.

تشخیص بیماری های مغز و اعصاب و یا اختلالات روحی، ذهنی و روانی در بیماران بسیار پیچیده است و توسط متخصصین روان پزشک و روان شناس انجام می شود که در این زمینه از روش های مختلفی برای تشخیص و یا درمان این بیماری ها استفاده می شود که یکی از روش های بسیار تخصصی برای شناسایی مشکلات مختلف در مغز انسان، استفاده از QEEG است که در شرایط خاص روانشناسان بهره بردن از آن را به بیماران تجویز می کنند.

نقشه مغزی (QEEG) چیست؟

نقشه مغزی که به آن QEEN و یا الکتروانسفالوگرافی نیز گفته می شود، به عنوان یک ابزار تشخیصی شناخته می شود که در این روش به کمک پردازش نوار مغزی و یا EEG ، پزشک قادر است تا میزان فعالیت الکتریکی در قسمت های مختلف مغز را اندازه گیری کند.

به عبارت دیگر با کمک این روش تشخیصی عملکرد مغز مورد بررسی قرار می گیرد و مشخص می شود که فعالیت الکتریکی در کدام قسمت های مغز زیاد و یا کم شده است و در نهایت این امکان به وجود می اید که با کسب اطلاع از نقاط قوت و ضعف به اختلالات مغزی پی برد.

لازم به ذکر است که به این روش بررسی کمی امواج مغزی نیز گفته می شود و آن را به اختصار با نماد QEEG نمایش می دهند.

انواع نقشه مغزی (QEEG) چه می باشد؟

نقشه مغزی (QEEG) به 3 نوع مختلف تقسیم بندی می شود که انواع آن از قبیل زیر در نظر گرفته می شوند:

نقشه برداری مغزی معمولی

نقشه مغزی معمولی در واقع به عنوان عام ترین روش برای نقشه برداری از مغز شناخته می شود و انجام آن به مدت 20 الی 40 دقیقه زمان می برد؛ این روش به شکل کاملا غیر تهاجمی و بدون درد انجام می شود و برای انجام آن پزشک از بیمار می خواهد که در طول درمان ساکت و آرام بنشیند و نفس عمیق بکشد.

در پایان انجام این عملیات یک چراغ چشمک زن رو به روی بیمار قرار داده می شود تا تاثیر آن بر فعالیت مغزی بیمار مورد بررسی قرار گیرد.

نقشه برداری مغزی در هنگام خواب

در صورتی که استفاده از روش نقشه برداری مغزی معمولی تاثیرگذار نباشد و پزشک به اطلاعات مورد نیاز خود دست نیابد، روش دوم به این منظور مورد استفاده قرار می گیرد که آن را نقشه برداری مغزی در هنگام خواب می شناسند.

در این روش همان طور که از نام آن مشخص است، بررسی ها و نقشه برداری هایی که از مغز صورت می گیرد، در حین خواب است و معمولا برای انجام این آزمایش پزشک از بیماران می خواهد که شب قبل از آزمایش را بیدار بمانند تا در حین انجام آزمایش بیمار کاملا به حالت خواب منتقل شود و پزشک بتواند اطلاعات مناسبی به دست آورد.

نقشه برداری از مغز در حین فعالیت

در نهایت سومین روش که به این منظور استفاده می شود، نقشه برداری از مغز در حین انجام فعالیت است؛ در این روش فعالیت مغز بیمار در طول شبانه روز و طی مدت مشخص ثبت و بررسی می شود که برای انجام این کار یک دستگاه سیار به فرد متصل می شود و الکترود ها بر روی سر بیمار قرار می گیرند تا اطلاعات را در طول انجام فعالیت های مختلف ثبت کنند.

از QEEG به چه منظوری استفاده می شود؟

از روش نقشه مغزی (QEEG) به منظور تشخیص بیماری های ذهنی روانی مختلف از قبیل زیر استفاده می شود:

• اضطراب
• افسردگی
• اختلالات مربوط به بیش فعالی
• اختلال مربوط به نقص توجه
• بیماری اوتیسم
• اختلالات دو قطبی
• ناتوانی در یادگیری
• و…

تمامی این بیماری ها و وسعت بسیار زیادی از بیماری های دیگر روانی و اختلالات ذهنی توسط این روش های درمانی قابل بررسی، تشخیص و درمان هستند.

آیا نقشه مغزی همان نوار مغزی است؟

بسیاری از افراد زمانی که صحبت از QEEG می شود، آن را با روش نوار مغزی اشتباه می گیرند و می پندارند که این دو روش هر دو یکسان هستند در حالی که تفاوت هایی میان آنها وجود دارد.

زمانی که از نوار مغزی استفاده می شود، فعالیت های الکتریکی مغز به واسطه الکترودهای قرار شده بر روی سطح پوست ضبط می شوند که به آنها امواج مغزی می گویند.

در حالی که در روش نقشه برداری مغز، این امواج به دست امده با استفاده از روشهای ریاضی به بررسی عملکرد صحیح مغز می پردازند و در نهایت با مقایسه این آزمایش ها می توان به بررسی وضعیت بیمار و تشخیص اختلال ایجاد شده در او پی برد.

آیا QEEG عوارض دارد؟

شاید با خود فکر کنید که دسترسی به امواج مغزی و استفاده از روش QEEG عوارضی را به همراه دارد اما در این خصوص باید بگوییم که این روش تا کنون هیچ عارضه ای را برای بیماران به همراه نداشته است و مشکلی را برای انها به وجود نیاورده است.

در واقع این روش به شکل کاملا غیر تهاجمی و بدون انجام می شود و پس از پایان یافتن عملیات مربوط به آن ممکن است که بیمار کمی احساس خستگی داشته باشد.

لازم به ذکر است که در این روش هیچ گونه امواج الکتریسته ای وارد بدن بیمار نمی شود که باعث بروز عارضه برای او گردد.

کلام پایانی

نقشه مغزی (QEEG) تنها در شرایطی باید مورد استفاده قرار گیرد که روانشناس استفاده از آن را به بیمار تجویز کرده باشد و در غیر این صورت نیازی به استفاده از این روش برای بیماران نخواهد بود.

در صورت نیاز به انجام این روش تشخیصی، آن را در مراکز معتبر مانند: بیمارستان دل آرام انجام دهید.